Isang Rohingya refugee sa pansamantalang kampo sa Jamptoli, kung saan mahigit 50,000 na tao ang nanirahan noong 2018. Bangladesh. © Anna Surinyach
Si Khin Maung, isang 26 na taong gulang na etnikong Rohingya,ay dumating sa Cox’s Bazar noong 2017 matapos niyang iwan ang kanilang bayan na katapat lang ng hangganan ng Myanmar. Pangarap niyang maging abogado at ipaglaban ang mga adhikain ng Rohingya sa pandaigdigang korte.
Kakaunti lang ang mga blood bank sa mga kampo, at ang kawalan ng pagtutulungan ng mga awtoridad at mga NGO ay nauuwi sa pagkawala ng mga buhay. Ang mga miyembro ng Rohingya Youth Association, na itinatag ko upang suportahan ang aking komunidad, ay nagsisikap na magbigay ng dugo kapag kinakailangan. Ngunit hindi iyon sapat. Kamakailan lang, may natanggap kaming alerto mula sa isang pasyenteng kritikal na ang kalagayan mga 20 minuto bago siya pumanaw. Hindi namin siya nailigtas.
Naiintindihan naman namin na ang COVID-19 ay isang seryosong usaping pangkalusugan, kaya’t kailangan talaga ng paghihigpit sa paggalaw. Pero kailangang may mga pagbubukod, gaya ng ginagawa para sa mga mamamayang nakatira sa labas ng kampo.
Tulad ng nasabi ko, pakiramdam namin minsa’y hindi kami mga taong nabubuhay nang may dignidad. Ang ilang mga pamilya sa mga kampo ay may mga maliliit na negosyo na bagama’t konti lang ang kinikita’y malaki ang naitutulong sa kanila. Kumikita sila ng $20-30 kada buwan, pero ang lahat ng iyon ay nawala dahil sa mga paghihigpit kaugnay ng COVID-19. Dahil sa mga paghihigpit na ito, umaasa na lang ang mga tao sa mga pinapadalang pagkain ng mga organisasyong humanitarian, pero kulang na kulang ito.
Pangarap ko na balang araw, magiging abogado ako at ipaglalaban ko ang aming mga karapatan sa mga pandaigdigang korte. Ginamit ng pamahalaan ng Myanmar ang batas upang kitilin ang aming mga karapatan, kaya’t kailangang gamitin din namin ang batas upang malabanan sila. Ngunit di pamilyar ang aming mga kabataan sa nakasaad sa UN Declaration of Human Rights – isang pandaigdigang dokumento ng UN General Assembly na nagbibigay-galang sa mga karapatan at kalayaan ng lahat ng tao—na nagsasabing pantay-pantay ang lahat sa mata ng batas. Ngunit ni walang mga panimulang pagsasanay sa mga kampo upang mabigyan ng kaalaman ang aming mga kabataan tungkol sa mga karapatang pantao. Alam kong may mga unibersidad sa ibang mga bahagi ng mundo na magbibigay sa amin ng pagkakataong dumalo sa kanilang mga klase,pero gumagawa ang mga awtoridad ng mga paraan upang mapigilan ito.
Kung di namin maipagpapatuloy ang aming edukasyon, isang buong henerasyon ang mawawala sa amin. Kung mananatili kami rito nang sampung taon, anong mangyayari sa aming mga anak?
Sa kabila ng mga hamong ito, sana’y di ako mawalan ng pag-asa.
Si Khin Maung ay isang 26 na taong gulang na etnikong Rohingya, na naging refugee noong 2017, nang sinalakay ng hukbong sandatahan ang kanilang bayan sa Myanmar. Ang artikulong ito’y inilathala noong ika-29 ng Agosto 2021 sa pahayagang “The National."
