วันที่ 12 พฤษภาคม องค์การแพทย์ไร้พรมแดนสามารถนำสิ่งของจำเป็นจาก El-Fasher ใน North Darfur ส่งเข้าไปยังโรงพยาบาล Rokero ที่ช่วยเหลืออยู่ได้สำเร็จ (ซูดาน, พ.ค. 2023 © MSF)
Nkemju Rosevelt ผู้ประสานงานชุมชนขององค์การแพทย์ไร้พรมแดนและทีม ระหว่างพบปะกับผู้อาวุโสและผู้นำของหมู่บ้านใน Jebel Marra (ซูดาน, มี.ค. 2023 © MSF)
เป็นการตัดสินใจอันยากลำบากที่จะต้องย้ายและอพยพทีมงานของเราออกจากพื้นที่ ก่อนที่เราจะเข้าไปที่นั่น พื้นที่ส่วนใหญ่ใน Jebel Marra เคยถูกตัดขาดจากระบบสาธารณสุขและบริการพื้นฐานอื่นๆ มานานกว่า 10 ปี หรือเกือบ 20 ปีสำหรับบางพื้นที่ซึ่งอยู่ภายใต้การควบคุมของกลุ่มกบฏ
เรายังเหลือทีมงานส่วนหนึ่งที่มีทำหน้าที่สำคัญเอาไว้ในพื้นที่ ซึ่งเป็นชาวซูดานผู้ทุ่มเทและมากด้วยประสบการณ์ บางคนเป็นคนพื้นที่ใน Rokero เองและบางส่วนมาจากเมืองอื่นใน Darfur พวกเขายังสานต่อภารกิจอย่างไม่ย่อท้อเพื่อให้ใน Rokero ยังมีโรงพยาบาลที่รักษาผู้ป่วยได้ และดูแลให้ Umo ยังมีบริการทางการแพทย์ขั้นพื้นฐานคอยรองรับ รวมทั้งยังทำโครงการในพื้นที่ชนบทผ่านทางบุคลากรทางการแพทย์ระดับชุมชนที่ฝึกอบรมโดย MSF ด้วย
ที่ Rokero เราต้องเผชิญผลกระทบทางอ้อมหลายประการจากความรุนแรงที่ปะทุขึ้น แม้ว่าสถานการณ์ในเมืองจะสงบแต่ทีมงานของเราเผชิญอุปสรรคหลายต่อหลายอย่างอันเป็นผลมาจากความขัดแย้ง ทั้งอาหาร ยา และเชื้อเพลิงสำหรับใช้ปั่นไฟหรือยานพาหนะที่ไม่สามารถจัดส่งเข้ามาได้โดยง่าย นอกจากนี้การนำเจ้าหน้าที่เดินทางเข้าออก เพื่อช่วยเหลือและนำส่งผู้ป่วยที่จำเป็นต้องได้รับการผ่าตัดยังยากลำบากอย่างยิ่ง เนื่องจากเส้นทางเหล่านั้นเสี่ยงอันตรายNkemju Rosevelt ผู้ประสานงานโครงการ
ในฐานะผู้ประสานงานโครงการ ไม่ใช่เรื่องง่ายที่จะรับมือกับสถานการณ์ที่ไร้ความแน่นอนและเปลี่ยนแปลงได้อย่างรวดเร็วแบบนี้ เพราะเราไม่รู้เลยว่าจะเกิดอะไรขึ้นต่อไป และจะวางแผนล่วงหน้าอย่างไรจึงจะดีที่สุดสำหรับทีมงานของเราที่ Rokero รวมถึงผู้ป่วยและชุมชนที่เราช่วยเหลืออยู่ ดังนั้นเราจึงตัดสินใจอพยพเจ้าหน้าที่ซึ่งเป็นชาวต่างชาติและชาวซูดานที่มาจากต่างเมือง ขณะที่ทีมงานซึ่งเป็นชาวซูดานบางส่วนเลือกที่จะอยู่ต่อและทำภารกิจช่วยเหลือต่อไป ซึ่งถือเป็นเรื่องยากสำหรับผู้ป่วยและชุมชนต่างๆ เช่นกัน เพราะพวกเขาไม่รู้ว่าจะเกิดอะไรขึ้น ท่ามกลางสถานการณ์ที่มีแต่ความไม่แน่นอน
จำนวนคนที่หนีภัยจากเขตเมืองอย่าง El Fasher, Zalingei และ Khartoum เดินทางมาถึงยัง Jebel Marra เพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ พวกเขาเดินทางหนีภัยความรุนแรงมาด้วยรถบรรทุกสินค้าโดยไม่มีอะไรติดตัวมาด้วยเลย
เราเปิดศูนย์ดูแลสุขภาพเฉพาะทางที่มีอยู่เพียงแห่งเดียวเพื่อให้บริการประชาชนที่อาศัยใน Rokero และ Umo มากกว่า 250,000 คน ซึ่งเป็นการตัดสินใจที่ยากลำบากมากสำหรับทั้งเราและคนในชุมชน ซึ่งไม่ต้องการสูญเสียความช่วยเหลือทางการแพทย์เหล่านี้ไป
MSF สร้างห้องฉุกเฉิน แผนกสูตินรีเวช แผนกกุมารเวช ห้องสังเกตอาการและศูนย์โภชนบำบัดขึ้นที่สถานพยาบาลระดับทุติยภูมิแห่งเดียวในพื้นที่ทางตอนเหนือของ Jebel Marra (ซูดาน, พ.ค. 2023 © MSF)
ผู้คนที่นั่นยังจำได้ดีถึงความเจ็บปวดที่ต้องเผชิญ เมื่อต้องบรรทุกคนที่ป่วยหรือบาดเจ็บขึ้นหลังลาเดินทางเป็นเวลานานหลายวันเพื่อไปรักษาที่ Tawila และ El Fasher หลายคนเสียชีวิตลงทั้งที่ป่วยด้วยอาการที่รักษาได้เนื่องจากระยะทางที่ไกลกว่าจะไปถึงการรักษา โดยที่ Rokero เองมีการปะทะกันเกิดขึ้นบ่อยครั้ง ในเดือนพฤศจิกายน 2022 ระหว่างที่การสู้รบปะทุขึ้นในเมือง เราได้รักษาผู้บาดเจ็บไปไม่ต่ำกว่า 50 คน
ทั้งผู้หญิง ผู้ชาย ผู้นำชุมชนและคนเฒ่าคนแก่ รวมถึงผู้ที่เราเคยรักษา ต่างวิงวอนขอให้เราอยู่ต่อ ผู้นำชุมชนบางส่วนเข้ามาพบกับผมโดยตรงเพื่อสัญญาว่าพวกเขาจะรับรองความปลอดภัยให้เรา Jebel Marra เป็นพื้นที่ซึ่งเผชิญความแตกแยกระหว่างกลุ่มกบฏหรือกลุ่มติดอาวุธหลายฝ่ายมาโดยตลอด แต่พวกเขาทั้งหมดยอมก้าวข้ามความเห็นต่างเพราะตระหนักว่าการไม่สามารถเข้าถึงการรักษาพยาบาลได้นั้นเป็นอันตรายต่อผู้คนยิ่งกว่าปัญหาความรุนแรงเสียอีก
ใน Darfur มีอัตราการเสียชีวิตของหญิงตั้งครรภ์และแม่มือใหม่ที่สูง ผู้หญิงหลายคนเสียลูกไปตั้งแต่ช่วง 3 เดือนแรกของการตั้งครรภ์เพราะพวกเธอต้องขี่ลาหรือทำงานอย่างหนัก ทั้งดูแลไร่นาและลูกๆ ไปพร้อมกัน คนส่วนมากที่นี่เป็นเกษตรกรปลูกข้าวฟ่าง แต่ความขัดแย้งที่ยืดเยื้อมานานหลายปีก่อนปะทุขึ้นครั้งใหญ่ระลอกล่าสุดเป็นสิ่งที่รบกวนการทำการเกษตรอยู่เสมอ จนส่งผลให้หลายครอบครัวไม่มีผลผลิตหรือได้ผลผลิตเพียงเล็กน้อย จนคนส่วนใหญ่แทบไม่สามารถหาอาหารประทังชีวิตได้เพียงพอวันละ 2 มื้อ
ในเดือนกรกฎาคม 2022 ผมจำได้ว่าเกิดวิกฤตการขาดสารอาหารครั้งใหญ่ เราเดินทางไปยังหมู่บ้านห่างไกลในภูเขาพร้อมด้วยคลินิกเคลื่อนที่เพื่อไปรักษาเด็กๆ ที่อาการย่ำแย่ เราพาเด็กที่ป่วยหนักที่สุดไปรักษายังศูนย์โภชนบำบัดและยังได้รักษาเด็กๆ ในอีกหลายหมู่บ้านด้วย
นับเป็นช่วงเวลาที่สะเทือนอารมณ์และยากลำบากอย่างยิ่งสำหรับพวกเราที่ต้องจากมา เราอยากอยู่ต่อแต่ไม่สามารถรับรองความปลอดภัยของทุกคนในทีมได้ ผมพูดคุยกับเพื่อนร่วมงานชาวซูดานใน Rokero ทุกวันเพื่อรับทราบถึงสถานการณ์ และอุ่นใจที่พวกเขาสบายดีและยังคงเดินหน้าทำภารกิจช่วยเหลือชุมชนต่างๆ ในพื้นที่อย่างต่อเนื่องNkemju Rosevelt ผู้ประสานงานโครงการ
สถานพยาบาลต่างๆ ที่องค์การแพทย์ไร้พรมแดนสนับสนุนยังคงให้การรักษาและต่อชีวิตผู้ป่วย ทั้งในค่าย El Fasher และ Zamzam ที่ North Darfur ที่ Kreinik ของ West Darfur รวมถึง Rokero และ Umo รัฐ Central Darfur และใน Khartoum, Al-Jazeera, Um Rakuba, Tinedba, El-Gedaref รวมถึง Ad-Damazin ในรัฐ Blue Nile โดยองค์การแพทย์ไร้พรมแดนเริ่มโครงการในซูดานครั้งแรกตั้งแต่ปี 1978 ต่อเนื่องจนถึงปี 2003 เพื่อให้การดูแลทางการแพทย์และรักษาชีวิตผู้คนที่ประสบภาวะขาดแคลน
