Skip to main content

    ความจำเป็นเร่งด่วนในการปรับปรุงการเข้าถึงการตรวจวัณโรค เพื่อรองรับการเปิดตัวการรักษาวัณโรคดื้อยาที่ดีกว่า ปลอดภัยกว่า และใช้เวลาน้อยกว่า

    A patient with her granddaughter in the waiting room on the women's side of our drug-resistant tuberculosis (DR-TB) hospital in Kandahar city, Kandahar Province. Afghanistan, 2022. © Lynzy Billing

    ผู้ป่วยรายหนึ่งกับหลานสาวของเธอที่วอร์ดผู้ป่วยหญิงของโรงพยาบาลวัณโรคดื้อยา (DR-TB) ขององค์การแพทย์ไร้พรมแดนใน Kandahar อัฟกานิสถาน 2022 © Lynzy Billing

    WHO ได้ออกหลักเกณฑ์ใหม่ในเดือนธันวาคม 2022 โดยแนะนำให้ประเทศต่างๆ ใช้สูตรยาใหม่อย่าง BPaLM* ที่มีประสิทธิภาพมากกว่า ปลอดภัยกว่า และใช้เวลาในการรักษาผู้ป่วย DR-TB ราว 6 เดือน ซึ่งนับว่าดีกว่าสูตรการรักษาที่ใช้อยู่ในปัจจุบันซึ่งใช้เวลานานกว่า ทั้งยังทำให้เกิดผลข้างเคียงต่อผู้ป่วย 

    “สำหรับฉัน ทุกอย่างในช่วง 2 ปีที่ผ่านมาวนเวียนอยู่กับการรักษาวัณโรค” Maria (นามสมมติ) กล่าว เธอเข้ารับการรักษาที่ยาวนานถึง 2 ปีซึ่งไม่สามารถรักษา DR-TB ของเธอให้หายขาดได้ กระทั่งเธอได้รับการรักษาด้วยยา BPaLM ในเบลารุส “การใช้ชีวิตระหว่างการรักษาแบบเดิมเป็นไปด้วยความยากลำบาก ไม่ใช้เฉพาะฉันเท่านั้นที่รู้สึกสิ้นหวัง แต่หมายรวมถึงเจ้าหน้าที่ทางการแพทย์ทุกคนด้วย ถ้าฉันได้เริ่มโปรแกรมการรักษาแบบใหม่ด้วยหลักสูตรระยะสั้นตั้งแต่ตอนนั้น ชีวิตของฉันก็คงจะแตกต่างออกไป"

     

    การเข้าถึงการตรวจวินิจฉัย และการรักษาที่สั้นกว่า ปลอดภัยกว่า และถูกกว่า

    การเข้าถึงการตรวจวินิจฉัยหาเชื้อวัณโรคดื้อยา เป็นหนึ่งในอุปสรรคหลักในการประยุกต์ใช้สูตรการรักษา DR-TB ที่ปลอดภัยกว่าในระยะเวลาที่น้อยกว่า

    ปัจจุบัน การทดสอบ GeneXpert MTB/RIF ซึ่งจัดทำโดยบริษัท Cepheid ของสหรัฐฯ เป็นการวินิจฉัยในระดับโมเลกุลอย่างรวดเร็ว ทั้งยังเป็นวิธีที่ใช้กันอย่างแพร่หลายที่สุดในหลายประเทศทั่วโลก เพื่อตรวจหาการดื้อยาไรแฟมพิซิน ทั้งนี้ จากผลงานวิจัยขององค์การแพทย์ไร้พรมแดนพบว่า Cepheid มีค่าใช้จ่ายน้อยกว่า 5 เหรียญสหรัฐฯ ในการผลิตชุดตรวจหาเชื้อวัณโรค 1 ชุด แต่บริษัทยังคงราคาชุดทดสอบไว้ที่ 9.98 เหรียญสหรัฐฯ มานานกว่าทศวรรษ

    ประเทศต่างๆ ควรเริ่มใช้ BPaLM เพื่อรักษา DR-TB เป็นระยะเวลา 6 เดือน และตรวจสอบให้แน่ใจว่าการทดสอบ GeneXpert MTB/RIF มีอยู่ทั่วประเทศ หรือมีทางเลือกอื่นๆ ที่ได้รับการรับรองโดย WHO เช่น การทดสอบ Truenat MTB/RIF เพื่อตรวจหาวัณโรคและการดื้อยาไรแฟมพิซิน เพื่อให้ผู้ที่มี DR-TB สามารถได้รับการรักษานี้ได้ทันท่วงที

    “มีความจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องมีการเข้าถึงการทดสอบที่ดีขึ้นอย่างทั่วถึง เพื่อใช้ในการวินิจฉัยวัณโรคและการดื้อต่อยาที่ใช้ในการรักษาวัณโรค เพื่อที่เราจะสามารถระบุจำนวนผู้ป่วยที่ต้องเข้ารับการรักษา และเริ่มใช้สูตรยาแบบรับประทานทั้งหมด ซึ่งนอกจากจะใช้ระยะเวลาในการรักษาสั้นลงแล้ว ยังปลอดภัยยิ่งขึ้นด้วย”

    “เราขอเรียกร้องให้ Cepheid ปรับลดราคาชุดตรวจหาเชื้อวัณโรค GeneXpert ให้เหลือไม่เกิน 5 เหรียญสหรัฐฯ ต่อชุด เพื่อให้ผู้ป่วย DR-TB สามารถเข้าถึงการวินิจฉัยได้ทันเวลา ซึ่งจะเป็นผลดีต่อการเข้ารับการรักษาในโปรแกรมที่ใช้ระยะเวลาที่สั้นลงและปลอดภัยยิ่งขึ้น" Stijn Deborggraeve ที่ปรึกษาด้านการแพทย์ประจำองค์การแพทย์ไร้พรมแดน กล่าว

    ในทำนองเดียวกัน ควรมีการปรับราคายาให้ถูกลงเช่นกัน สิ่งที่จะช่วยได้ คือ โครงการรักษาวัณโรคระดับชาติที่เปิดตัวยาเหล่านี้ เพื่อรองรับความต้องการจากผู้ป่วยที่เพิ่มสูงขึ้น ขณะนี้ราคาต่ำสุดของยาที่ใช้ในการรักษา DR-TB อยู่ที่ 570 เหรียญสหรัฐฯ และองค์การแพทย์ไร้พรมแดนได้เรียกร้องให้มีการปรับราคาลง ซึ่งรวมถึงยา BPaLM ให้มีราคาไม่เกิน 500 เหรียญสหรัฐฯ

    ด้าน 5 ประเทศที่องค์การแพทย์ไร้พรมแดนได้ส่งมอบความช่วยเหลือทางการแพทย์อยู่ ได้แก่ เบลารุส อุซเบกิสถาน ทาจิกิสถาน เซียร์ราลีโอน และปากีสถาน ได้เริ่มใช้โปรแกรมการรักษาวัณโรคในระยะสั้นเป็นที่เรียบร้อยแล้ว ฉะนั้นการปรับลดราคาเพิ่มเติมจะเป็นการปูทางไปสู่การเปิดตัวการรักษาแบบใหม่นี้ในหลายๆ ประเทศทั่วโลก

    ในประเทศอย่างอัฟกานิสถาน ที่ซึ่งผู้คนประสบปัญหาด้านค่าครองชีพ ค่าเดินทาง และค่ารักษาพยาบาล การที่เราสามารถรักษาผู้ป่วยวัณโรคดื้อยาได้ภายใน 6 เดือนแทนที่จะต้องใช้เวลานานถึง 2 ปีจึงนับเป็นข้อดีอย่างยิ่ง ทว่าการเข้าถึงชุดตรวจวินิจฉัยโรคในราคาย่อมเยายังคงเป็นความท้าทายที่สำคัญในอัฟกานิสถานและประเทศอื่นๆ ในภูมิภาคนี้ เนื่องจากชุดตรวจมีราคาสูง รัฐบาล ผู้บริจาค และบริษัทเภสัชกรรมต้องดำเนินการตั้งแต่บัดนี้ เพื่อรับประกันว่ามีการจัดหาชุดทดสอบและการรักษาพยาบาลที่สำหรับวัณโรคในราคาที่เหมาะสม เพื่อให้สามารถช่วยชีวิตผู้คนได้มากขึ้น
    Dr Geke Huisman ผู้ประสานงานด้านการแพทย์

    *สูตร BPaLM หกเดือนประกอบด้วย bedaquiline (B), pretomanid (Pa), linezolid (L) และ moxifloxacin (M) สูตรนี้ไม่เหมาะสำหรับผู้ที่เป็นวัณโรคที่ดื้อต่อเบดาควิลีน ไลน์โซลิด พรีโทมานิด หรือเดลามานิด