Doctors Without Borders: Memastikan akses tanpa halangan kepada penjagaan kesihatan di Myanmar
Tatu hati terpahat pada tangan seorang pesakit dijangkiti HIV/hepatitis C © MSF/Ben Small
Doctors Without Borders / Médecins Sans Frontières (MSF) menyeru kerajaan de facto tentera Myanmar dan kumpulan lain untuk mengambil semua langkah memastikan orang ramai mendapat akses selamat dan tanpa halangan kepada penjagaan kesihatan tanpa mengira di mana mereka mencarinya. Kakitangan perubatan juga mesti dapat menyediakan penjagaan yang menyelamatkan nyawa tanpa diserang, ditahan atau diintimidasi.
Ketika Myanmar menghampiri empat bulan pemerintahan tentera, perkhidmatan kesihatan awam kekal teruk. Banyak hospital dan klinik awam ditutup atau diduduki oleh tentera, dan yang dibuka sekalipun mempunyai perkhidmatan terhad semasa kakitangan perubatan melakukan mogok. Doctors Without Borders mempunyai pilihan yang sedikit untuk merujuk pesakit bagi tujuan rawatan khusus. Cabaran ini menyebabkan ramai bergelut untuk mengakses penjagaan kesihatan.
Jika gelombang jangkitan baharu COVID-19 mencengkam Myanmar, ia akan menjadi bencana kesihatan awam memandangkan keupayaan negara untuk melaksanakan ujian, , merawat dan memberi vaksin cuma sebahagian kecil daripada keadaan sebelum tentera merampas kuasa.
Ubat-ubatan HIV/hepatitis C © MSF/Ben Small
Rasa tidak selamat menyekat akses kepada penjagaan kesihatan
Pesakit lazimnya mesti memilih antara mendapatkan rawatan di kemudahan persendirian yang mereka mungkin tidak mampu, atau di hospital yang dikawal tentera di mana keselamatan mereka boleh terancam, terutama jika mereka terbabit dalam protes atau pergerakan ketidakpatuhan awam.
Klinik NGO memang wujud di beberapa lokasi, tetapi mereka tidak dapat menampung semua keperluan dan aktiviti mereka disekat pihak berkuasa tentera. Sebuah klinik disokong Doctors Without Borders dimaklumkan pasukan keselamatan bahawa ia tidak boleh merawat penunjuk perasaan. Pasukan keselamatan melawat kemudahan itu, mengarahkan katil kecemasan dialihkan dan mendesak semua orang yang cedera dibawa ke hospital yang dikawal tentera atau tentera. Polis turut menahan seorang daripada sukarelawan kerana terlibat dalam protes dan menuntut nama serta alamat orang lain yang bekerja di situ. Kemudahan itu terpaksa ditutup buat sementara waktu dan kini hampir tidak berfungsi, dikendalikan oleh kakitangan yang sedikit.
Pesakit di Myanmar terpaksa melakukan perjalanan lebih jauh untuk mendapatkan rawatan pada waktu yang berisiko lebih besar. Pasukan keselamatan di pusat pemeriksaan meneliti mereka yang bergerak, menggeledah barang-barang mereka, menakut-nakutkan mereka dan menyumbang kepada iklim ketakutan. Bagi pesakit dengan keadaan yang memerlukan penjagaan tetap dan jangka panjang, seperti HIV, tuberkulosis dan hepatitis C, rasa tidak selamat dan kelewatan yang berterusan dalam mendapatkan ubat boleh mengancam nyawa.
Apa yang pesakit bimbang sekarang apakah mereka boleh pergi ke klinik untuk mendapatkan ubat. Jika pasukan keselamatan di pusat pemeriksaan tidak membenarkan pesakit melepasi, apa yang boleh dilakukan kakitangan perubatan untuk pesakit mereka?Doktor di negeri Kachin
Serangan ke atas petugas penjagaan kesihatan
Doktor dan jururawat terus menjadi sasaran keganasan. Kakitangan bekerja di kemudahan perubatan Doctors Without Borders memberikan sokongan kepada laporan dikongsi kakitangan perubatan yang ditangkap dan ditahan.
Terdapat 179 serangan terhadap kakitangan dan kemudahan kesihatan sejak permulaan pengambilalihan tentera, dan 13 orang terbunuh dalam serangan ini, menurut Sistem Pengawasan Serangan WHO terhadap Penjagaan Kesihatan.
Laporan media menunjukkan pekerja perubatan kecemasan dan responden pertama di barisan hadapan dalam tunjuk perasaan secara aman ditembak dengan peluru hidup ketika cuba membantu mangsa yang cedera. Rakan kongsi Doctors Without Borders juga menyaksikan serbuan ke atas organisasi yang memberikan pertolongan cemas kepada penunjuk perasaan yang cedera, dan bekalan mereka dimusnahkan.
Kakitangan Doctors Without Borders menyediakan ubat-ubatan untuk pesakit © MSF/Ben Small
Kejatuhan ekonomi mengancam tindak balas kemanusiaan
Ketika sistem kesihatan awam di Myanmar merosot, ekonominya juga merudum. Wang tunai semakin sukar diperoleh, dengan orang ramai beratur panjang di ATM yang dipenuhi secara sporadis. Kyat jatuh 17 peratus berbanding dolar, meningkatkan kos import dan barangan seperti minyak masak, beras dan bahan api.
Agensi kemanusiaan tidak terlepas daripada krisis kecairan ini. Menghadapi kekurangan wang tunai dan peningkatan kos boleh menghalang organisasi, termasuk Doctors Without Borders, daripada membeli bekalan dan ubat-ubatan, membayar gaji kakitangan dan memindahkan barangan.
Kami sudah melihat kesannya dalam program HIV kami di Kachin. Sebelum 1 Februari, Doctors Without Borders memindahkan kohort pesakit HIV kami secara beransur-ansur ke Program AIDS Kebangsaan kerajaan. Bagaimanapun, klinik ini tidak lagi dibuka dan Doctors Without Borders menyaksikan hampir 2,000 pesakit kembali ke kemudahan kami untuk konsultasi dan pengisian semula ubat, dan lebih 200 pesakit HIV baharu mendaftar.
Di Rakhine, air dan sanitasi sudah lama menjadi masalah di kem Rohingya, di mana orang ramai bergantung kepada bantuan kemanusiaan untuk mendapatkan air bersih. Kini apabila banyak organisasi mengurangkan aktiviti mereka kerana mereka bergelut untuk mengakses wang tunai dan mendapatkan bekalan ke kem, kami melihat peningkatan dalam pesakit yang mendapatkan rawatan untuk cirit-birit berair akut.
Ubat-ubatan untuk pesakit © MSF/Ben Small
Konflik dihidupkan semula memburukkan lagi krisis kemanusiaan
Dianggarkan 60,000 orang di Myanmar kehilangan tempat tinggal berada dalam negara dan 10,000 lagi di negara jiran sejak rampasan kuasa 1 Februari, menurut data dari UNHCR. Ia sebahagian besarnya disebabkan kebangkitan semula konflik di kawasan sempadan Myanmar, terutamanya di negeri Chin, Kachin dan Kayin - terutama membabitkan kumpulan bersenjata tentera dan etnik, namun turut meningkat membabitkan pasukan pertahanan rakyat yang pro-demokrasi. Serangan udara dan tembakan memaksa orang ramai meninggalkan rumah masing-masing dan menyebabkan jumlah korban awam yang tidak diketahui.
Doctors Without Borders terpaksa mengundurkan kakitangan dari satu bandar di Kachin akibat pertempuran, mengganggu sementara perkhidmatan kami, manakala bunyi bom dan senjata api perkara biasa di beberapa lokasi. Ini memberi kesan kepada aktiviti dan kesejahteraan kakitangan kami serta menimbulkan kebimbangan penting terhadap keupayaan orang ramai untuk melakukan perjalanan bagi mendapatkan penjagaan kesihatan. Kakitangan perubatan dan organisasi kemanusiaan mesti dilindungi daripada keganasan dan diberi akses tanpa halangan ke kawasan konflik untuk memastikan mereka yang berisiko boleh mengakses penjagaan yang menyelamatkan nyawa.
Doctors Without Borders bimbang dengan rakyat Myanmar dalam krisis yang semakin teruk ini. Semua halangan yang menghalang orang yang sakit dan cedera daripada mendapatkan rawatan kesihatan, termasuk keganasan, penahanan dan ugutan pekerja kesihatan, mesti dirungkai.
Doctors Without Borders telah bekerja di Myanmar sejak 1992, dengan program perubatan dan kemanusiaan kami berkembang dengan ketara. Hari ini, lebih 1,100 kakitangan menyediakan penjagaan berkualiti tinggi melalui rangkaian kemudahan kesihatan dan klinik bergerak.
Baca kenyataan dari 17 Februari oleh Doctors Without Borders berkaitan Myanmar.