Pada 6 Disember, 2020 Zia-ur-Rehman, Ketua Sanitasi dan Buruh untuk Doctors Without Borders (MSF) di Timergara, bersama Zubair, seorang pekerja sanitasi, berganding bahu dalam usaha penting menguruskan sisa berbahaya. Mereka tekun mengaut sisa kaca yang dikumpul daripada pelbagai jabatan Hospital Daerah Timergara (DHQ) ke dalam kawasan khas untuk sisa tajam. Usaha ini adalah sebahagian daripada langkah pengurusan sisa hospital yang sistematik demi memastikan keselamatan kakitangan kesihatan dan komuniti setempat. © Khaula Jamil/MSF
Pada 6 Disember 2020, Zubair, seorang pekerja sanitasi Doctors Without Borders (MSF), menjalankan tugas rutinnya mengumpul sisa dari pelbagai jabatan di Hospital Daerah Timergara (DHQ).© Khaula Jamil/MSF
- Risiko Kimia
- Pendedahan kulit kepada bahan pencemar seperti racun perosak, minyak, dan asid.
- Penyedutan bahan kimia berbahaya, hasil pembakaran yang tidak sempurna, habuk, dan gentian asbestos.
- Pengambilan air permukaan atau air bawah tanah yang tercemar, yang berpotensi mengandungi bahan organik, logam berat, dan sebatian meruap.
- Gangguan bau akibat pereputan kimia dalam sisa.
- Risiko Biologi
- Sentuhan atau pengambilan najis, cecair badan, atau sisa perubatan
- Penularan penyakit melalui vektor haiwan seperti tikus, nyamuk, dan lalat yang tertarik kepada sisa
- Gangguan daripada serangga, burung, dan tikus yang menjadikan sisa sebagai sumber makanan
- Risiko Fizikal
- Kejadian Runtuhan Bangunan dan Timbunan Sisa
- Kecederaan Akibat Luka dan Melecet Daripada Objek Tajam Dalam Sisa
- Kebakaran Tidak Terkawal Pada Timbunan Sisa
- Kemalangan Kenderaan Semasa Pengangkutan dan Pelupusan Sisa
- Gangguan Asap dan Sampah Terbang Akibat Tiupan Angin
- Risiko Alam Sekitar Tempatan
- Pencemaran tanah oleh sisa berbahaya kepada kesihatan
- Pelepasan bahan berbahaya ke sumber air
- Pengeluaran gas tapak pelupusan daripada penguraian sisa organik
- Pencemaran udara akibat pembakaran sisa berbahaya
- Pembiakan tikus dan serangga
- Sampah terbawa angin dan ombak yang menjejaskan alam sekitar
Common Risks Associated with Disaster Waste
Karung sisa dikumpulkan dan dibawa kembali ke pusat pemilahan sisa di kawasan kesihatan Lebo 1, zon kesihatan Biyela, timur Kinshasa. Aktiviti pengumpulan dan kitar semula sisa plastik yang dilaksanakan oleh Doctors Without Borders (MSF) dengan kerjasama jawatankuasa pengurusan komuniti bertujuan untuk mengurangkan kelaziman penyakit parasit seperti malaria di zon kesihatan Biyela. Timbunan sisa sering menjadi habitat yang sesuai untuk perkembangan dan pembiakan larva nyamuk. © Augustin Mudiayi/MSF
Garis Panduan Peraturan untuk Pengurusan Sisa yang Berkesan
Dalam semua keadaan, termasuk senario bencana, pematuhan terhadap peraturan asas pengurusan sisa adalah amat penting. Berikut adalah beberapa peraturan asas yang perlu diikuti:
-
Pengurusan Peralatan
Pilih, gunakan, selenggara, dan baiki peralatan kesihatan dengan teliti untuk meminimumkan penghasilan sisa berbahaya.
- Pengendalian Produk yang Tamat Tempoh
Elakkan penggunaan bahan yang sudah tamat tempoh, terutamanya ubat-ubatan, melainkan mendapat kebenaran daripada pengilang atau badan khusus selepas ujian dijalankan. Produk tamat tempoh seperti racun serangga hanya boleh digunakan untuk tujuan latihan di bawah pengawasan yang betul.
- Risiko Ubat Tamat Tempoh
Penggunaan ubat-ubatan melebihi tarikh luput membawa risiko besar, termasuk keberkesanan yang berkurang atau kesan toksik. Ini amat kritikal bagi vaksin dan antibiotik kerana penurunan keberkesanan boleh menyebabkan tanggapan palsu tentang keselamatan serta menyumbang kepada pembangunan rintangan antimikrob.
- Pengendalian Sisa yang Betul
Elakkan kesilapan dalam penyimpanan, pemilihan, pembungkusan, pengangkutan, dan pelupusan sisa berbahaya berkaitan kesihatan kerana ia boleh membawa kesan serius kepada alam sekitar dan kesihatan.
Contoh termasuk:
- Penyelewengan ubat atau racun perosak untuk dijual secara haram.
- Pemusnahan yang tidak betul sehingga mencemarkan air atau udara.
- Penyimpanan bahan kimia yang tidak serasi bersama, yang boleh menghasilkan haba atau gas toksik.
- Perhatian kepada Bahan Berbahaya
Ubat antineoplastik dan bahan berkaitannya sangat toksik dan memerlukan penjagaan yang teliti semasa pengendalian dan pelupusan untuk mengelakkan kesan buruk terhadap kesihatan dan alam sekitar.
Dengan mematuhi peraturan ini secara tegas, kita dapat meminimumkan penghasilan sisa berbahaya, mengurangkan pencemaran alam sekitar, dan melindungi kesihatan manusia dalam keadaan rutin dan kecemasan.
